تأملی بر ماده ۴۸ آیین دادرسی کیفری جدید تغییر مثبت یا منفی ؟
- خانه
- chevron_right
- آرشیو اخبار
- chevron_right
- تأملی بر ماده ۴۸ آیین دادرسی کیفری جدید تغییر مثبت یا منفی ؟
یکی از ویژگی های قانون آیین دادرسی کیفری جدید ( که هنوز معتقدم در مجموع یکی از بهترین متون تدوین شده بعد از انقلاب است) این بود که نه تنها پیش از آغاز اجرای آزمایشی، طرح اصلاحش داده شد، بلکه خود این اصلاحات همچنان در معرض تحول و تغییر بود که تا روز قبل از لازم الاجرا شدن در بسیاری از موارد، تکلیف روشن نبود .به هر حال شورای محترم نگهبان ظاهرا یک یا دو روز پیش از لازم الاجرا شدن، با قبول تغییراتی که کمیسیون قضایی در متن قانون برای تامین نظر شورای نگهبان داده بود،اصلاحات را تایید کرد صرفنظر از این سوال مقدر که آیا وقتی قانونی به موجب اصل ۸۵ قانون اساسی برای اجرای آزمایشی تصویب و حتی برای اجرا ابلاغ شد، می توان اصلاحات بعدی آن را هم بدون طرح در صحن مجلس،مشمول اصل ۸۵ قرار داد؟ البته منفی بودن پاسخ این سوال غلبه دارد، در خصوص اصلاحات انجام شده، گفتنی است :تبصره ماده ۴۸ که حق دفاع متهم را در جرائم خاص به مدت یک هفته معلق میکرد و به لحاظ مغایرت با اطلاق اصل ۳۵ قانون اساسی با مخالفت شورای نگهبان مواجه شد و مورد انتقاد و اعتراض حقوقدانان هم بود به شرح آتی تغییر کرد: در جرائم علیه امنیت داخلی یا خارجی و همچنین جرائم سازمانیافته که مجازات آن مشمول ماده ۳۰۲ این قانون است،در مرحله تحقیقات مقدماتی طرفین دعوی، وکیل یا وکلای خود را از بین وکلای رسمی دادگستری که مورد تایید رئیس قوه قضاییه باشد، انتخاب میکند،اسامی وکلای مزبور توسط رئیس قوهقضاییه اعلام میشود.ظاهر قضیه این است که به هر حال متهم از امتیاز داشتن وکیل در مرحله تحقیق برخوردار خواهد شد.
اما مسائل دیگری هم قابل طرح است :
اولا: مفاد تبصره به نوعی توهین به تمامی وکلایی که از طرف ریاست قوه قضاییه به این منظور انتخاب نمیشوند را در بر دارد .
ثانیا: با توجه به اینکه ورود به حرفه وکالت مسبوق به بررسی پیشینه داوطلبان از جهات مختلف و به وسیله مرجع گوناگون است و در ضمن کار هم همواره تحت نظارت دادرسی کانون هستند، و دستگاههای امنیتی نیز بر احوال آنان همانند همه مردم بنا بر وظیفه، اشراف دارند، این تبعیض توجیه منطقی ندارد.
ثالثا: بدین ترتیب مفاد تبصره با بند ۹ اصل سوم و مدلول دو اصل ۱۹ و ۲۰ قانون اساسی و قسمت اخیر اصل ۲۸ همان قانون در تعارض است .
رابعا : چه بسا مفاد تبصره کماکان با اطلاق لفظ وکیل در اصل ۳۵ قانون اساسی نیز مغایر باشد ولی به هر حال شورای نگهبان این ایراد را مرفوع میداند .
خامسا: تبصره نه تنها موجب تبعیض به طور کلی است، بلکه برای وکلایی که تایید می شوند، نوعی «رانت» را به طور خاص در بر دارد که قویا در خور تامل است.
سادسا: نکته ای ظریف هم گفتنی است: اگرفهرست وکلا ی موضوع تبصره اصلاحی بدون اخذ قبلی رضایت و تمایل آنها تنظیم شود ، ممکن است مورد قبول همه افرادی که که نامشان درج می شود ،نباشد و پس از اعلام اسمشان اقدام خاصی هم برای ابراز این عدم موافقت از آنان ساخته نیست.
به هر حال اینک که ظاهرا قانون مذکور قطعی شده است (و امیدواریم در کوتاه مدت دیگر نیاز به اصلاح پیدا نکند) می توان به بررسی همه اصلاحات انجام شده پرداخت. البته مطالعه و تحقیق و تتبع در کل قانون نیز برای همه ما واجب است. و الله اعلم.
دسته بندی ها
- آئین نامه ها
- آذربایجان شرقی
- آذربایجان غربی
- آراء وحدت رویه قضایی
- آرشیو اخبار
- آزمون ورودی وکالت
- اخبار عمومی
- اخبار ویژه
- اردبیل
- ارکان اتحادیه
- استقلال کانون وکلا
- اصفهان
- اطلاعیه
- البرز
- ایلام
- بوشهر
- بین المللی
- پایگاه های اطلاعاتی
- تازه های قوانین و مصوبات
- تازه های کتاب
- چهارمحال و بختیاری
- حقوقی
- خبرنامه
- خراسان
- خوزستان
- دستهبندی نشده
- دیوان عالی کشور
- دیوان عدالت اداری
- زنجان
- سئوالات آزمون
- شورای اجرایی
- طرح ها و لوایح مرتبط با وکالت
- عمومی
- فارس و کهگیلویه و بویر احمد
- قزوین
- قم
- قوانین
- کانونهای وکلای دادگستری
- کردستان
- کرمان
- کرمانشاه
- کرمانشاه و ایلام
- کیفری
- گالری تصاویر
- گلستان
- گیلان
- لرستان
- مازندران
- مرکز
- مرکزی
- مصوبات
- مقالات حقوقی
- نتایج آزمون
- نشریه اتحادیه
- نظریه های مشورتی اداره حقوقی
- همایش «رفع خشونت علیه زنان؛ چالشها و راهکارها»
- همایش بیست و پنجم- زنجان آذر 94
- همایش بیست و دوم- خراسان 93
- همایش بیست و سوم – کرمان93
- همایش بیست و ششم -گیلان اردیبهشت 95
- همایش بیست و نهم – اهواز 96
- همایش بیست و هشتم – تهران 96
- همایش بیست و هفتم-البرز آبان 95
- همایش بیست و یکم- مرکزی 92
- همایش بیست وچهارم- لرستان اردیبهشت 94
- همایش بیستم – اردبیل 92
- همایش بین المللی استقلال حرفه وکالت و کانون های وکلای دادگستری
- همایش خلیج فارس
- همایش سی ام – شهرکرد 97
- همایش سی و دوم – یزد اردیبهشت 98
- همایش سی و سوم- فارس آبان 98
- همایش سی و یکم – تبریز آبان 97
- همایش نوزدهم- بوشهر 91
- همایش ها
- همایش های اسکودا
- همدان
- هیأت رئیسه اتحادیه
- هیأت عمومی
- وکالت نامه
- یزد